Οι υδροσίφωνες, γνωστοί και ως “ανεμοστρόβιλοι της θάλασσας”, είναι φυσικά φαινόμενα που προκαλούν ανησυχία λόγω της αυξανόμενης συχνότητας εμφάνισής τους τα τελευταία χρόνια. Αυτό το φαινόμενο δημιουργείται όταν μια στήλη αέρα περιστρέφεται γύρω από ένα άξονα και δημιουργεί μια κυκλική κίνηση πάνω από την επιφάνεια του νερού, συχνά κατά τη διάρκεια καταιγίδων. Η αύξηση των υδροσίφωνων συνδέεται στενά με τις κλιματικές αλλαγές και τις μεταβολές στα παγκόσμια καιρικά μοτίβα.
Οι υδροσίφωνες σχηματίζονται όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, όπως η παρουσία θερμών και υγρών αέριων μαζών που αναπτύσσονται πάνω από ψυχρότερες θαλάσσιες επιφάνειες. Συνήθως, οι υδροσίφωνες έχουν διάρκεια ζωής από μερικά δευτερόλεπτα έως 30 λεπτά και μπορούν να προκαλέσουν ταχύτητες ανέμου που φτάνουν τα 150 χλμ/ώρα. Αυτές οι ταχύτητες μπορούν να είναι καταστροφικές για μικρά πλοία και παράκτιες υποδομές.
Στην Ελλάδα, οι καταγραφές δείχνουν ότι ο αριθμός των υδροσίφωνων έχει ξεπεράσει τους 100 ετησίως, σε σύγκριση με μόλις 10 ετησίως πριν από δύο δεκαετίες
Που οφείλεται η αύξηση στην εμφάνιση τους
Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών, γεγονός που ενισχύει την ανάπτυξη υδρατμών στην ατμόσφαιρα. Όταν οι θερμές αέριες μάζες έρχονται σε επαφή με ψυχρότερα νερά, δημιουργούνται συνθήκες ιδανικές για τον σχηματισμό υδροσίφωνων.
Παράλληλα οι μεταβολές στην ατμοσφαιρική πίεση και η ένταση των ανέμων συμβάλλουν στη δημιουργία υδροσίφωνων. Οι περιοχές με μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ της επιφάνειας της θάλασσας και του υπερκείμενου αέρα είναι πιο επιρρεπείς.
Η ανάπτυξη ολοκληρωμένων βάσεων δεδομένων για την καταγραφή ακραίων καιρικών φαινομένων έχει διευκολύνει την παρακολούθηση και την αναγνώριση των υδροσίφωνων, οδηγώντας σε περισσότερες καταγραφές
Οι υδροσίφωνες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές σε πλοία και παράκτιες υποδομές. Οι ισχυροί άνεμοι που τους συνοδεύουν μπορεί να είναι καταστροφικοί, γι’ αυτό οι ειδικοί προειδοποιούν για την ανάγκη προσοχής κατά τη διάρκεια καταιγίδων. Η παρακολούθηση των νεφών σε χαμηλό ύψος με σχήμα χωνιού μπορεί να βοηθήσει στην πρόβλεψη του σχηματισμού ενός υδροσίφωνα.