Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε την τελική έγκριση για το πακέτο κλιματικών μέτρων που θα βρίσκονται στο επίκεντρο του συστήματος εκπομπών “Fit for 55”, το οποίο στοχεύει να μειώσει το συνολικό αποτύπωμα αερίων θερμοκηπίου του μπλοκ των χωρών κατά 55 τοις εκατό έως το 2030.
Το μέτρο είναι προϊόν εκτεταμένων διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Επιτροπής και του Συμβουλίου και εξακολουθεί να απαιτεί τελική υπογραφή από τους εθνικούς αντιπροσώπους στο Συμβούλιο.
Είναι σημαντικό ότι το πακέτο θα διαθέσει 20 εκατομμύρια δικαιώματα ETS (αξίας περίπου 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε τρέχουσα αξία), για την υποστήριξη της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές της ναυτιλίας, μια βασική απαίτηση από τη βιομηχανία.
“Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και η απαλλαγή από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στη ναυτιλία δεν είναι ζήτημα “αν” αλλά ζήτημα “πώς”. Η αφαίρεση μέρους των εσόδων του ETS για τη ναυτιλία είναι μια νίκη για την ενεργειακή μετάβαση του κλάδου», ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας της ECSA, Σωτήρης Ράπτης.
Η απαίτηση θα πρέπει να υιοθετηθεί σταδιακά σε μια περίοδο τριών ετών και ενσωματώνει μια άλλη βασική απαίτηση από τους ευρωπαίους πλοιοκτήτες: μια υποχρεωτική φορολογική μετακύλιση στους ναυλωτές, οι οποίοι καθορίζουν τις διαδρομές, τις ταχύτητες και την κατανάλωση καυσίμου. Σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», η νέα νομοθεσία αναγνωρίζει τον ναυλωτή ως την τελική πηγή CO2, αν και ο φόρος επιβαρύνει τον πλοιοκτήτη.
Οι ιδιοκτήτες μεγάλων φορτηγών πλοίων θα κληθούν να πληρώσουν για δικαιώματα που καλύπτουν το 40 τοις εκατό των εκπομπών το 2024, το 70 τοις εκατό το 2025 και το 100 τοις εκατό από το 2026.
Η σταδιακή εισαγωγή θα ξεκινήσει αργότερα για τα μεγάλα πλοία ανοικτής θαλάσσης, τα οποία θα συμπεριληφθούν από το 2027.
Τα OSV και τα φορτηγά κάτω των 5.000 GT δεν υπόκεινται επί του παρόντος στους κανόνες και η ΕΕ θα επανεξετάσει το καθεστώς τους το 2026. Οι εκπομπές μη CO2 όπως NOx και μεθάνιο (από LNG) καλύπτονται από το σύστημα.