Ήταν ίσως ο μεγαλύτερος εραστής της θάλασσας. Η σχέση τους αλληλένδετη, αυτή τον αγάπηση και εκείνος την λάτρεψε, γι’ αυτό και θέλησε να συστήσει την αγαπημένη του στον κόσμο.
Ο Γάλλος αξιωματικός του ναυτικού, εξερευνητής και σκηνοθέτης Ζακ-Υβ Κουστώ βοήθησε εκατομμύρια ανθρώπους να κατανοήσουν το τι συμβαίνει κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού.
Ποιος ήταν όμως αυτός ο άνθρωπος που θέλησε να μοιραστεί το πάθος του για το γαλάζιο του ωκεανού, με όλο τον κόσμο;
Όταν ο Κουστώ ήταν ακόμη νέος, εντάχθηκε στο γαλλικό ναυτικό, αλλά ποτέ δεν είχε καμία πρόθεση να πάει κάτω από το νερό ως μέρος της υπηρεσίας του. Αντίθετα, ο Ζακ-Υβ Κουστώ σχεδίαζε να γίνει ναυτικός αεροπόρος, αλλά το όνειρο του τελείωσε μετά από ένα σοβαρό αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 1936. Ο νεαρός πιλότος δανείστηκε το σπορ αυτοκίνητο Salmson του πατέρα του για να παρευρεθεί σε έναν γάμο και είχε ένα φρικτό ατύχημα όταν οι προβολείς βραχυκυκλώθηκαν σε ένα σκοτεινό δρόμος. Ο Κουστώ τραυματίστηκε τόσο σοβαρά στο ατύχημα που φαινόταν ότι ήταν αδύνατη η επανέναρξη της εκπαίδευσης του.
Ωστόσο, ο Κουστώ χρειαζόταν έναν τρόπο για να αποκαταστήσει και να δυναμώσει τα σπασμένα του χέρια, έτσι άρχισε να κολυμπάει στον ωκεανό. Αργότερα την ίδια χρονιά, ο Κουστώ έκανε την πρώτη του υποβρύχια κολύμβηση με γυαλιά και συνειδητοποίησε ότι είχε βρει την κλήση του.
Το φημισμένο πλοίο του Κουστώ, “Καλυψώ” ξεκίνησε ως βρετανικό ναρκαλιευτικό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά το τέλος της σύγκρουσης έγινε φέρι μποτ στη Μάλτα. Το 1950 ο Ιρλανδός εκατομμυριούχος Τόμας Λόελ Γκίνες, απόγονος της φημισμένης οικογένειας ζυθοποιίας, αγόρασε το πλοίο. Ωστόσο, ο Γκίνες δεν έμεινε στο πλοίο για πολύ. Αποφάσισε να μισθώσει το πλοίο του στον Κουστώ για το ποσό του ενός φράγκου το χρόνο.
Μαζί με το “Καλυψώ” ξεκίνησε και το μεγάλο ταξίδι εξερεύνησης του βυθού, το 1955, διασχίζοντας συνολικά 13.800 μίλια που τον οδήγησε στα βάθη όλων των ωκεανών του πλανήτη, με σκοπό να καταγράψει με την κάμερα όλα όσα συνάντησε.
Σε αυτό το στάδιο ο γάλλος εξερευνητής, συγγραφέας και σκηνοθέτης κατέγραψε όλο τον πλούτο της θαλάσσιας ζωή, εξερεύνησε αμέτρητα ναυάγια, ήρθε αντιμέτωπος με τους κινδύνους και τα πιο παράξενα πλάσματα στα βάθη των ωκεανών, ενώ κατέγραψε τις συμπεριφορές τους σε μία σειρά από βιβλία και ντοκιμαντέρ.
Το πλοίο πέρασε λίγο δύσκολα από τότε που ο Κουστώ το έκανε διάσημο. Τον Ιανουάριο του 1996, η Καλυψώ βρισκόταν στη Σιγκαπούρη όταν μια φορτηγίδα την χτύπησε κατά λάθος. Το πλοίο βυθίστηκε και έπρεπε να ανασυρθεί από το νερό με γερανό για εκτεταμένη αποκατάσταση. Μετά τον θάνατο του Κουστώ το 1997, οι νέοι ιδιοκτήτες του πλοίου εργάζονταν για την αποκατάστασή του και το 2016 ανακοίνωσαν ότι θα εξερευνήσει ξανά τις θάλασσες με το διαβόητο πλοίο με το οποίο έγινε ευρύτερα γνωστά τα ταξίδια του Κουστώ.
Το 2017, μια πυρκαγιά κατέστρεψε μέρος του “Καλψώ”, κατά την αποκατάστασή του στην Κωνσταντινούπολη.
Το 1985, ο Κουστώ και το πλήρωμά του κατευθύνθηκαν στην Κούβα για να ερευνήσουν το μοναδικό σύστημα της χώρας για τη διαχείριση του πληθυσμού αστακού. Ενώ ήταν εκεί, ο Κουστώ δέχθηκε τον Φιντέλ Κάστρο στο πλοίο του για δείπνο. Ο Κάστρο φαινόταν να συμπαθεί τον Κουστώ. Ο δικτάτορας επέτρεψε στον δύτη να απελευθερώσει 80 πολιτικούς κρατούμενους. Ο Κουστώ και η ομάδα του έλαβαν επίσης μια άλλη μοναδική τιμή: έγιναν οι πρώτοι μη Κουβανοί που πέρασαν από την πύλη της εγκατάστασης του Γκουαντάναμο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, μετά την κουβανική πυραυλική κρίση 24 χρόνια νωρίτερα.
Ο Κουστώ μπορεί να εφηύρε από κοινού το Aqua-Lung και να έγινε ένας από τους πιο διάσημους δύτες της ιστορίας, αλλά ονειρευόταν μια μέρα η δημιουργία του να γίνει ιατρική πραγματικότητα. Σε μια συνέντευξη του 1960 στο “TIME”, ο Κουστώ προέβλεψε ότι στο μέλλον, η ιατρική επιστήμη θα προχωρούσε σε σημείο όπου οι άνθρωποι θα μπορούσαν να λάβουν χειρουργικά βράγχια που θα τους επέτρεπαν να ζουν κάτω από το νερό.
Ο θάνατος του Κουστώ το 1997, ήταν το μόνο που μπόρεσε να τον κρατήσει μακριά από τη θάλασσα, ενώ το κληροδότημα του στην ανθρωπότητα θεωρείται μέχρι σήμερα ένα από τα σπουδαιότερα επιτευγματα της επαφής του ανθρώπου με το βαθύ γαλάζιο και το σκοτάδι των ωκεανών.