Στην ψηφιακή εποχή έχει μπει η ελληνική ναυτιλία, με νέες εφαρμογές και καινοτόμες λειτουργίες να εισάγονται για να κάνουν πιο εύκολη τη ζωή των ναυτικών, να επιταχύνουν τις διαδικασίες των ναυτιλιακών επιχειρήσεων, αλλά και να προσελκύσουν νέους εργαζόμενους στο επάγγελμα μέσω ψηφιακών διευκολύνσεων.
Εκπρόσωποι της ελληνικής κυβέρνησης έχουν δηλώσει πως στόχος τους είναι ο πλήρης εκσυγχρονισμός των διαδικασιών που απαιτούνται από ναυτικούς και ναυτιλιακές εταιρείες για τις καθημερινές – και όχι μόνο- λειτουργίες, ώστε να αναβαθμίσουν τον κλάδο και να αξιοποιήσουν την τεχνολογία για να μετατρέψουν τη ναυτιλιακή βιομηχανία σε μία ελκυστική επιλογή για το νέο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας.
e-νηολόγιο
Το ηλεκτρονικό νηολόγιο, το οποίο βρίσκεται ήδη σε ισχύ, είναι ένα ψηφιακό εργαλείο που απλοποιεί, διευκολύνει και μειώνει σημαντικά τον χρόνο των διαδικασιών που απαιτούνται για την εγγραφή ενός πλοίου στο ελληνικό νηολόγιο. Σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 6 Νοεμβρίου στη Ναυτιλιακή Λέσχη Πειραιά από την ΕΚΟ Ναυτιλίας της Νέας Δημοκρατίας, ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνος Κυρανάκης, αναφερόμενος στο e-νηολόγιο, τόνισε πως από την έναρξη της εφαρμογής έχουν ήδη νηολογηθεί περισσότερα από 20 πλοία στην ελληνική σημαία.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό, οι δικηγόροι των ναυτιλιακών εταιρειών βρίσκουν την εφαρμογή εξαιρετικά πιο εύχρηστη σε σχέση με την προηγούμενη δεδαλώδη γραφειοκρατική διαδικασία και δήλωσε αρκετά αισιόδοξος για το μέλλον του e-νηολόγιο. Η συγκεκριμένη εφαρμογή, σε συνδυασμό με τις κινήσεις στη φορολογία και τις εισφορές στον ναυτιλιακό κλάδο, αποτελούν τα βασικά «όπλα» της κυβέρνησης για να κινητροδοτήσει τους Έλληνες πλοιοκτήτες να φέρουν την ελληνική σημαία σε περισσότερα πλοία τους, πράγμα το οποίο αποτελεί και «εθνικό στόχο».
Ένας εθνικός στόχος, ο οποίος φυσικά απειλείται από τις λεγόμενες «σημαίες ευκαιρίας». Έτσι χαρακτηρίζονται οι σημαίες διαφόρων χωρών, όπως της Λιβερίας, του Παναμά και της Κόστα Ρίκας, των οποίων οι νόμοι επιτρέπουν και διευκολύνουν τα νηολογημένα υπό την σημαία τους πλοία ξένης πλοιοκτησίας, αντίθετα από αυτά που ισχύουν σε άλλες χώρες με παράδοση στη ναυτιλία, όπως η Ελλάδα, στις οποίες το δικαίωμα χρησιμοποίησης της σημαίας των παρέχεται με αυστηρούς περιορισμούς και υποχρεώσεις για τον εκάστοτε πλοιοκτήτη.
e-ναυτολόγιο
Το e-ναυτολόγιο είναι ένα ακόμα ψηφιακό εργαλείο που προβλέπεται να βοηθήσει τόσο τους ναυτικούς, όσο και τις ναυτιλιακές εταιρείες σε διάφορα θέματα. Η συγκεκριμένη εφαρμογή αναμένεται να συμβάλει:
- Στην ταχύτερη απονομή των συντάξεων των ναυτικών.
- Σε πιο αποτελεσματικούς διασταυρωτικούς ελέγχους από το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ).
- Στις εκκαθαρίσεις μισθών και συντάξεων.
Ο υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Στέφανος Γκίκας, έκανε ξεκάθαρο πως στόχος του συγκεκριμένου ψηφιακού εργαλείου είναι η διευκόλυνση των ανθρώπων της ναυτιλίας και η πάταξη της γραφειοκρατίας.
Ο κ. Γκίκας πρόσθεσε πως για το συγκεκριμένο έργο έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ και εξέφρασε την πίστη του πως η εφαρμογή e-ναυτολόγιο θα είναι διαθέσιμη για ναυτικούς και εταιρείες μεταξύ των τελευταίων μηνών του 2025 και των πρώτων μηνών του 2026.
Το ψηφιακό ναυτολόγιο αναμένεται να προσφέρει άμεση και υψηλού επιπέδου εξυπηρέτηση στους Έλληνες ναυτικούς, με στόχο την προσέλκυση νέων στο επάγγελμα, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Κωνσταντίνο Τσαγκαρόπουλο.
Ενέργειες προς την Ψηφιακή Μετάβαση
Εκτός από τα παραπάνω έργα, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί κάποιες ενέργειες προς τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή των ναυτικών. Τέτοιες απόπειρες αποτελούν το myNAT και το e-NAT, εργαλεία που στόχο έχουν τη διευκόλυνση των επαγγελματιών του κλάδου.
Το myNAT αποτελεί ένα ψηφιακό εργαλείο για τους ναυτικούς, μέσω του οποίου έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν σε πραγματικό χρόνο το ιστορικό της προϋπηρεσίας τους, ενώ πριν από την εφαρμογή έπρεπε να κάνουν αίτηση στο ΝΑΤ και να τρέξουν μια χρονοβόρα και γραφειοκρατική διαδικασία. Σύμφωνα με ενεργούς ναυτικούς, το myNAT δεν αποτελεί ακόμα πραγματικό εργαλείο στα χέρια τους, καθώς δεν είναι πλήρως ενημερωμένο για τις προϋπηρεσίες των ναυτικών και υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις στην εμφάνιση των νέων υπηρεσιών.
Την ίδια ώρα καταγράφονται ανησυχίες σχετικά με το πότε θα μπορέσει όντως να γίνει λειτουργικό, καθώς η κατάσταση στα μητρώα δεν είναι η καλύτερη δυνατή, με στοίβες αρχείων να βρίσκονται σε αποθήκες τα τελευταία πολλά χρόνια.