Διαπιστώνεται αύξηση στον πληθυσμό της μεσογειακής φώκιας στην Κύπρο ανέφερε η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Μαρία Παναγιώτου, σημειώνοντας ότι για το 2023 ο πληθυσμός της εκτιμάται στα 20-22 άτομα. Σε χαιρετισμό της σε επιστημονική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στην Πέγεια, με θέμα «Μεσογειακή Φώκια. Ένα εμβληματικό είδος της Μεσογείου – Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον» σημείωσε πως με σεβασμό στο οικοσύστημα, σωστές δράσεις και ενέργειες, ο άνθρωπος και τα προστατευόμενα είδη, όπως η φώκια και η χελώνα, μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά.
Η ημερίδα διοργανώθηκε από τον Δήμο Πέγειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου και με την υποστήριξη από το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση MOm, με έδρα την Ελλάδα, που μελετά και προστατεύει τη μεσογειακή φώκια. Ως Υπουργείο, είπε, ερχόμαστε αρωγοί σε προσπάθειες όπως η σημερινή, που σκοπό έχουν την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για ένα τόσο εμβληματικό είδος για ολόκληρη τη Μεσόγειο αλλά και για την Κύπρο.
«Άλλωστε η προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας της Κύπρου βρίσκεται στο επίκεντρο της προσπάθειάς μας ως Υπουργείου και εντάσσεται στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη.»
Όπως ανέφερε η Υπουργός Γεωργίας, η μεσογειακή φώκια θεωρείται το υπ’ αριθμόν ένα απειλούμενο θαλάσσιο θηλαστικό στην Ευρώπη. Ο πληθυσμός της στη Μεσόγειο ανέρχεται γύρω στα 700 άτομα, από τα οποία τα μισά ζουν στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδας, ενώ στην Κύπρο εκτιμάται πως υπάρχουν σήμερα γύρω στα 20-22 άτομα.
«Μέσω του προγράμματος παρακολούθησης του είδους, καθώς και του αρχείου παρατηρήσεων, διαπιστώνεται αύξηση στον πληθυσμό της μεσογειακής φώκιας στην Κύπρο από το 2010 όταν εκτιμήθηκε πως ο πληθυσμός της ήταν γύρω στα 7-10 άτομα. Για το 2023 ο πληθυσμός της εκτιμάται στα 20-22 άτομα».
Πρόσθεσε πως σημαντικό εύρημα αποτέλεσε η εξακρίβωση αναπαραγωγικής δραστηριότητας της μεσογειακής φώκιας στο νησί, με την πρώτη ανακάλυψη νεογνού φώκιας σε μια από τις θαλάσσιες σπηλιές του νησιού, τον Νοέμβριο του 2011. Ακολούθησαν, στη συνέχεια, όπως είπε, γεννήσεις σχεδόν σε ετήσια βάση μέχρι και το 2023. Με αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνεται η αναπαραγωγική δραστηριότητα της μεσογειακής φώκιας στην Κύπρο, καθώς και η χρήση των θαλάσσιων σπηλαίων του νησιού, όχι μόνο για σκοπούς ανάπαυσης, αλλά πλέον και για αναπαραγωγή. Ως εκ τούτου, η προστασία των ενδιαιτημάτων της κρίνεται εξαιρετικά σημαντική για την επιβίωση του είδους, συμπλήρωσε.
Η κ. Παναγιώτου εξέφρασε την λύπη της για το γεγονός ότι η μεσογειακή φώκια στην Κύπρο αντιμετωπίζει διάφορες απειλές για την επιβίωσή της «με κυριότερες από αυτές την απώλεια και υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων της, την αστικοποίηση των γειτνιαζουσών περιοχών, και τις τουριστικές πιέσεις μέσω διαφόρων δραστηριοτήτων αναψυχής». Επιπρόσθετα, είπε ότι η υπεραλίευση είναι ένας ακόμη παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά το είδος αφού οδηγεί στη μείωση της τροφής της. Γι’ αυτό, είπε, εφαρμόζουν Μέτρα Διατήρησης και Προστασίας του είδους.
Η κ. Παναγιώτου αναφέρθηκε και στον δρα Παναγιώτη Δενδρινό, Διδάκτορα Θαλάσσιας Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Αθήνας που ενδιέτριψε στη μελέτη της οικολογίας της μεσογειακής φώκιας με τη χρήση εξειδικευμένων τεχνικών φωτογραφίας και βίντεο. Ο δρ Δενδρινός είναι, όπως είπε, ιδρυτικό μέλος της MOm/Εταιρείας για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας, και ως συντονιστής των ερευνητικών δραστηριοτήτων πεδίου της οργάνωσης, έχει για σειρά ετών βρεθεί σε όλες τις γωνιές της θαλασσινής Ελλάδας με σκοπό τη μελέτη της οικολογίας και την προστασία της μεσογειακής φώκιας.
Παρατηρείται ανάκαμψη
O Δρ. Πάνος Δενδρινός, παρουσίασε τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις και τα μέχρι στιγμής δεδομένα που έχουν συλλεγεί σε σχέση με το πρόγραμμα προστασίας του θαλάσσιου θηλαστικού. Ανέφερε πως μετά από πολλά χρόνια προσπαθειών προστασίας παρατηρείται μια ανάκαμψη του είδους. «Από την Ελλάδα έχουμε μια εξάπλωση και στην Ανατολική Μεσόγειο, και προς την Αδριατική αλλά και προς τις γειτονικές χώρες. Είναι σαφές ότι αυξάνονται οι πληθυσμοί της φώκιας κάτι που είναι πολύ παρήγορο.»
Εισηγητές στην ημερίδα ήταν επίσης ο συγγραφέας και λειτουργός του Κλάδου Βιοποικιλότητας του Υπουργείου Δρ Χάρης Νικολάου, επιστημονικό μέλος της Ομάδας Παρακολούθησης της Μεσογειακής Φώκιας στην Κύπρο, καθώς και η Δρ Μελίνα Μάρκου, λειτουργός του Τμήματος Θαλάσσιου Περιβάλλοντος.
Ο Δήμαρχος Πέγειας Μαρίνος Λάμπρου αναφέρθηκε από την πλευρά του στον στόχο της προστασίας και της σωστής διατήρησης της βιοποικιλότητας στην περιοχή των θαλασσινών σπηλιών «με γνώμονα την όσο το δυνατόν αρμονικότερη συμβίωση της φώκιας και ανθρώπου». Είπε ακόμη ότι τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί από τα Υπουργεία Εσωτερικών και Γεωργίας, για το 2020 για διατήρηση της περιοχής δυστυχώς δεν έχουν υλοποιηθεί.
Η εκδήλωση εντασσόταν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας κοινών δράσεων σε Κύπρο και Ελλάδα για ενίσχυση της ευαισθητοποίησης στο θέμα προστασίας της Μεσογειακής Φώκιας Monachus Monachus, που απειλείται με εξαφάνιση.