Θωμάς Α. Καζάκος
Γενικός Διευθυντής
Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο
Ιούλιος 2020
Όπως όλοι σχεδόν οι οικονομικοί κλάδοι στην Κύπρο έτσι και η Ναυτιλία βιώνει έντονα τις επιπτώσεις της πανδημίας. Αν και στην Κύπρο έχει αρχίσει η σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα, ο οικονομικός αντίκτυπος σε συνδυασμό με αριθμό λειτουργικών προβλημάτων που συνεχίζουν να υφίστανται, καθώς πολλές άλλες χώρες παραμένουν υπό περιοριστικά μέτρα, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά ο ζωτικός ρόλος της Ναυτιλίας. Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί εμποδίζουν την ελεύθερη μετακίνηση πληρωμάτων πλοίων και επαναπατρισμού ναυτικών που έχει τελειώσει η σύμβαση τους, σε πολλές περιπτώσεις για αριθμό μηνών, φέρνοντας σε οριακό σημείο αντοχής τους Ναυτικούς και τη Ναυτιλιακή Βιομηχανία. Αποτελεί πλέον ανθρωπιστική κρίση και πρέπει οι Κυβερνήσεις να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Κυπριακής Κυβέρνησης, η οποία επίτρεψε νωρίς κατά την διάρκεια της πανδημίας τις μετακινήσεις πληρωμάτων πλοίων, δείχνοντας έτσι την εκτίμηση του ρόλου που διαδραμάτισαν οι “αφανείς ήρωες”, οι Ναυτικοί μας, στους δύσκολους και πρωτοφανείς καιρούς.
Παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και συνεχίζει να αντιμετωπίζει, η Ναυτιλιακή Βιομηχανία, κάτω από δύσκολες οικονομικές και λειτουργικές συνθήκες συνεχίζει να μεταφέρει το 90% του Παγκόσμιου Εμπορίου και να κρατά τις αλυσίδες εφοδιασμού ανοιχτές, διασφαλίζοντας τη συνεχή μεταφορά πρώτων υλών και προϊόντων, παρά τη σημαντική μείωση που παρατηρήθηκε αρχικά στον κύκλο εργασιών της, λόγω των πτωτικών τάσεων στον παραγωγικό τομέα και τη σημαντική μείωση των διεθνών ναύλων.
Για να παραμείνει όμως η αλυσίδα εφοδιασμού ανοιχτή, η Ναυτιλία χρειάζεται την άμεση έμπρακτή οικονομική στήριξη τόσο από την Κυπριακή Κυβέρνηση μέσω των πακέτων δημοσιονομικής στήριξης και ρευστότητας αλλά και ευρύτερα από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του σχεδίου ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Οικονομίας, δίνοντας ανάσα στη Ναυτιλιακή Βιομηχανία για να μπορέσει να συνεχίσει την προσφορά της. Η Ναυτιλία έχει αποδείξει και σε παρελθοντικές οικονομικές κρίσεις ότι μπορεί να συνεχίσει να λειτουργήσει ως αιμοδότης της Κυπριακής οικονομίας καθώς αποτελεί ακόμη και σήμερα, ένα από τους πιο σημαντικούς και παραγωγικούς τομείς της οικονομίας 7% ΑΕΠ (γύρω στο €1.2 δις) και τη μακροβιέστερη πηγή εισροής συναλλάγματος από το εξωτερικό, χωρίς ουσιαστική κρατική επένδυση σε αυτή.
Ταυτόχρονα, σε επίπεδο προοπτικών, η παρούσα κατάσταση λειτουργεί ως επιβεβαίωση ότι ο Ναυτιλιακός τομέας κινείται στη σωστή κατεύθυνση όσον αφορά την περαιτέρω ψηφιοποίηση, τεχνολογική αναβάθμιση και καινοτομία, μια διαδικασία η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό. Καθώς καλείται να προσαρμοστεί σε νέους τρόπους εργασίας για τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας, παρουσιάζεται η ευκαιρία στη Ναυτιλιακή Βιομηχανία να βγει ακόμα πιο δυνατή και ανταγωνιστική από αυτή την κρίση, ιδιαίτερα ενισχύοντας περαιτέρω τον τομέα της ψηφιοποίησης και νέων τεχνολογιών. Την ίδια στιγμή καθίσταται αναγκαία η άμεση συμπλήρωση της συνεχιζόμενης προσπάθειας στελέχωσης, μηχανογράφησης και ψηφιοποίησης του Υφυπουργείου Ναυτιλίας κάτι το οποίο θα αναβαθμίσει περαιτέρω την εικόνα της Κύπρου ως ένα από τα σημαντικότερα και πιο σύγχρονα Διεθνή Ναυτιλιακά Κέντρα.
Η πανδημία μπορεί επίσης να αποτελέσει κινητήρια δύναμη που θα επιτρέψει στη Ναυτιλιακή Βιομηχανία να επιτύχει τους περιβαλλοντικούς στόχους και να γίνει ακόμα πιο πράσινη, με την παροχή στοχευμένων κινήτρων στον τομέα της ναυτιλιακής τεχνολογίας, αφού έχει αναγνωριστεί ότι η τεχνολογική καινοτομία και η καθολική εισαγωγή εναλλακτικών καυσίμων και πηγών ενέργειας για τη διεθνή ναυτιλία θα είναι αναπόσπαστο στοιχείο για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων που έχει θέσει ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός.
Η Κύπρος έχει αποκτήσει ένα σημαντικό προβάδισμα – το οποίο οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε – καθώς η επόμενη μέρα βρίσκει την Κύπρο ως ένα παράδειγμα επιτυχίας στον τρόπο που διαχειρίστηκε την υγειονομική κρίση, με συλλογική προσπάθεια, ενισχύοντας τη θετική της εικόνα στον παγκόσμιο χάρτη. Αυτή η εξέλιξη, ενισχύει και την εικόνα που έχει η Κύπρος ως ένα από τα σημαντικότερα ναυτιλιακά κέντρα στον κόσμο. Σε συνδυασμό με το πρόσφατα αναβαθμισμένο Κυπριακό Ναυτιλιακό Φορολογικό Σύστημα που εγκρίθηκε από την ΕΕ, είναι πολύ πιθανόν να προκαλέσει το ενδιαφέρον ναυτιλιακών εταιρειών, για ενίσχυση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων στην Κύπρο.
Απαιτείται να συνεχιστεί η συλλογική προσπάθεια, ώστε για να διατηρήσουμε όλα όσα έχουμε πετύχει τα τελευταία χρόνια διατηρώντας την ηγετική θέση που κατέχει η Κυπριακή Ναυτιλία διεθνώς αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη της όταν ξεπεραστεί η κρίση και επέλθει η ανάκαμψη.