Aυτό που η φωτογράφος της φύσης και άγριας ζωής, Κίμπερλι Τζέφρις, εντόπισε στα ρηχά νερά μίας παραλίας νοτιοδυτικά του Γουακίκι, ξεπέρασε κάθε προσδοκία της.
Τον Ιανουάριο του 2019 η Τζέφρις είχε φτάσει στην περιοχή για να παρατηρήσει και να καταγράψει με την φωτογραφική της μηχανή, τα αρπακτικά που βρίσκονταν κοντά. Λίγα λεπτά αφότου βούτηξε στο νερό, μερικά μόλις μέτρα από την ακτή, αντίκρισε ένα τεράστιο λευκό καρχαρίας να ανεβαίνει προς την επιφάνεια.
Ο 6 περίπου μέτρων καρχαρίας που καταβρόχθιζε εκείνη την ώρα μία σπερμοφάλαινα, ήταν η διάσημη Deep Blue, από τους μεγαλύτερους λευκούς καρχαρίες που έχουν καταγραφεί ποτέ σε φιλμ. (Τα περισσότερα θηλυκά μεγάλα λευκά φτάνουν κατά μέσο όρο περίπου τα 4,5 έως 5 μέτρα.) Σε διάστημα τριών ημερών, η Τζέφρις και οι συνάδελφοί της κατέγραφαν το εκπληκτικό θέαμα – διατηρώντας μία σεβαστή απόσταση – καθώς δύο ακόμη ώριμοι λευκοί καρχαρίες ήρθαν να καταβροχθίσουν το κουφάρι της φάλαινας.
Οι θηλυκοί λευκοί καρχαρίες φαίνεται να είναι ως επί το πλείστον μοναχικά πλάσματα. Και ενώ οι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες πιθανότατα επισκέπτονται τη Χαβάη εδώ και αιώνες, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πιθανότατα δεν υπάρχει μόνιμος πληθυσμός.
Ενώ οι μεγάλοι λευκοί είναι το πιο διάσημο είδος καρχαρία, υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε – εν μέρει επειδή είναι δύσκολο να μελετηθούν, χάρη στη φευγαλέα φύση τους και τις εκτεταμένες μεταναστεύσεις τους, που καλύπτουν χιλιάδες μίλια ετησίως.
Με την καταλογογράφηση τέτοιων συναντήσεων, οι επιστήμονες ελπίζουν να κατανοήσουν καλύτερα πού περνούν τον χρόνο τους, κάτι που βοηθά στη δημιουργία πιο αποτελεσματικών μέτρων διατήρησης. Ο λευκός καρχαρίας, που καταγράφεται ως ευάλωτο είδος στην Κόκκινη Λίστα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης, αντιμετωπίζει πολλές απειλές, συμπεριλαμβανομένης της αλιείας και της θανάτωσης από λάθος, ως παράπλευρη απώλεια της μαζικής αλιείας.
Μέσα στο καταγάλανο πέλαγος
Η Deep Blue – που αναγνωρίζεται από τις σωρεύσεις μεταξύ της γκρι πίσω πλευράς και της λευκής κοιλιάς της – εντοπίστηκε για τελευταία φορά το 2013, στα ανοιχτά της δυτικής ακτής της Μπάχα Καλιφόρνια του Μεξικού, κοντά στο νησί της Γουαδελούπης. Αυτή η περιοχή είναι ένας τόπος συγκέντρωσης καρχαριών, μια από τις πολλές ζώνες που πιστεύεται ότι αποτελούν τόπους ζευγαρώματος για τους μεγάλους λευκούς του Ειρηνικού.
Οι αρσενικοί μεγαλοκαρχαρίες περνούν περίπου έξι μήνες κάθε χρόνο κοντά στην ακτή, ξεκινώντας από τα τέλη Ιουλίου ή τις αρχές Αυγούστου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τρέφονται με θαλάσσια λιοντάρια και φώκιες, ενώ πιθανότατα ζευγαρώνουν με θηλυκούς λευκούς.
Στη συνέχεια, γύρω στις αρχές Φεβρουαρίου, τα αρσενικά μεταφέρονται στην ανοικτή θάλασσα για να περάσουν το άλλο μισό του έτους αναζητώντας τροφή. Αυτή η ζώνη βρίσκεται στον ανοιχτό ωκεανό μεταξύ της Χαβάης και της Μπάχα Καλιφόρνια.
Ωστόσο, οι θηλυκοί καρχαρίες, όπως η Deep Blue, διατηρούν λίγο διαφορετικό χρονοδιάγραμμα. Μόλις ωριμάσουν, όπως υπολογίζουν οι επιστήμονες, γύρω στα 15 τους έτη, οι καρχαρίες επιστρέφουν στις παραθαλάσσιες περιοχές νεογέννητες μόνο κάθε δεύτερο χρόνο, σε συνδυασμό με τις μακροχρόνιες εγκυμοσύνες τους. Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, που κουβαλούν τα μωρά τους για περίπου 40 εβδομάδες, οι λευκοί καρχαρίες πιστεύεται ότι μεταφέρουν τα νεογνά τους για περίπου 18 μήνες.
Κατά το μεγαλύτερο μέρος αυτής της περιόδου, οι θηλυκοί καρχαρίες περιφέρονται ευρέως στον Βόρειο Ειρηνικό, τρώγοντας ότι μπορούν. Και τα σφάγια φαλαινών είναι μια σημαντική πηγή τροφής για τους μεγάλους λευκούς καρχαρίες.
Αν και οι παρατηρήσεις λευκών καρχαριών στη Χαβάη είναι σχετικά σπάνιες τώρα, οι πληθυσμοί στον Βόρειο Ειρηνικό, φαίνεται να αυξάνονται τα τελευταία χρόνια, χάρη στη υιοθέτηση αυξημένων μέτρων προστασίας, όπως η απαγόρευση του 1994 για ψάρεμα με δίχτυ, στα νερά της Καλιφόρνια.