Νέα

• ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
• 15/12/2021

Η κλιματική αλλαγή θέτει σε κίνδυνο την παραγωγή εκτρεφόμενων θαλασσινών

Η προσφορά εκτρεφόμενων θαλασσινών, όπως ο σολομός και τα μύδια, προβλέπεται να μειωθεί κατά 16% παγκοσμίως έως το 2090, εάν δεν ληφθούν μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με μια νέα μελέτη της UBC.

Τα θαλασσινά ή η θαλασσοκαλλιέργεια που εκτρέφονται στον ωκεανό, θεωρούνται συχνά ως πανάκεια στα προβλήματα των εξαντλημένων αποθεμάτων άγριων ψαριών και της αυξανόμενης ανθρώπινης ζήτησης.

Μάλιστα η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ Μουχάμεντ Οινλόλα Muhammed, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Ωκεανών και Αλιείας (IOF). 

Αλλά η νέα μελέτη μοντελοποίηση υπογραμμίζει ότι η βιομηχανία είναι τόσο ευάλωτη στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής όσο οποιαδήποτε άλλη. 

Η μελέτη εκτιμά πως άν συνεχίσουμε να καίμε ορυκτά καύσιμα με αυτό το ρυθμό, η ποσότητα των θαλασσινών, όπως ψάρια ή μύδια που μπορούν να καλλιεργηθούν βιώσιμα, θα αυξηθεί μόνο κατά οκτώ τοις εκατό έως το 2050 και θα μειωθεί κατά 16 τοις εκατό έως το 2090.

Συγκριτικά, σε ένα σενάριο χαμηλών εκπομπών, όπου λαμβάνονται μέτρα για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, η θαλάσσια καλλιέργεια προβλέπεται να αυξηθεί κατά περίπου 17 τοις εκατό μέχρι τα μέσα του 21ου αιώνα και κατά περίπου 33 τοις εκατό, μέχρι το τέλος του αιώνα, σε σχέση με δεκαετία του 2000.

Το μοντέλο λαμβάνει υπόψη πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των μεταβαλλόμενων θερμοκρασιών των ωκεανών, των κατάλληλων περιοχών θαλασσοκαλλιέργειας στο μέλλον και της προμήθειας ιχθυάλευρων και ιχθυελαίου.

 Εξέτασε περίπου το 70 τοις εκατό της παγκόσμιας παραγωγής θαλασσινών από το 2015, εστιάζοντας στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες, όπου πραγματοποιείται το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής θαλασσινών στον κόσμο.

Η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει διαφορετικά τη θαλάσσια παραγωγή ανάλογα με το πού βρίσκονται οι φάρμες στον κόσμο και τι παράγουν. Οι περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο στο σενάριο υψηλών εκπομπών, είναι η Νορβηγία, η Μιανμάρ, το Μπαγκλαντές, η Ολλανδία και η Κίνα, οι οποίες όπως εκτιμάται θα μπορούσαν να δουν τη μείωση της παραγωγής τους στη θαλασσοκαλλιέργεια έως και 40 έως 90%.

Οι επιπτώσεις του κλίματος στη θαλάσσια καλλιέργεια περιλαμβάνουν αλλαγές στην περιοχή του βιώσιμου ωκεανού στον οποίο εκτρέφονται ψάρια καθώς και στο απόθεμα τροφής που χρησιμοποιείται για τη διατροφή τους. 

Οι ιχθυοκαλλιέργειες τείνουν να χρησιμοποιούν ιχθυάλευρα και ιχθυέλαιο, τα οποία αποτελούνται σε μεγάλο βαθμό από μικρότερα ψάρια όπως η Ρέγγα και ο γαύρος – αποθέματα που απειλούνται επίσης από την κλιματική αλλαγή.

Ορισμένες περιοχές παράγουν περισσότερα δίθυρα, όπως μύδια, στρείδια και μύδια και σε αυτές τις περιοχές, ο αντίκτυπος είναι μικρότερος.

Σε περιοχές που παράγουν περισσότερα ψάρια πτερυγίων, όπως ο σολομός, ο αντίκτυπος θα είναι υψηλός λόγω της μείωσης της προσφοράς ιχθυάλευρων και ιχθυελαίου.

Με τα σημερινά ποσοστά εκπομπών άνθρακα, η εκτροφή πτερυγίων, όπως ο σολομός, προβλέπεται να μειωθεί παγκοσμίως κατά 3% έως το 2050 και 14% έως το 2090. Η εκτροφή δίθυρων προβλέπεται να αυξηθεί έως το 2050 και να μειωθεί έως το 2090 και στα δύο σενάρια για το κλίμα.

Οι χώρες όπου η θαλασσοκαλλιέργεια είναι εξέχουσα για την παραγωγή ψαριών, όπως η Νορβηγία, η Ισλανδία, η Φινλανδία, η Χιλή και το Μπαγκλαντές, θα πληγούν περισσότερο, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, ενώ οι περιοχές που παράγουν περισσότερα δίθυρα θα είναι πιο σταθερές.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η αντικατάσταση των ιχθυάλευρων και του ιχθυελαίου με τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως η σόγια, θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανακούφιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στις ιχθυοκαλλιέργειες.

Όταν το ένα τέταρτο της τροφής για τα ψάρια αντικαταστάθηκε με εναλλακτικές, στο πλαίσιο ενός σεναρίου χαμηλών εκπομπών, η παραγωγή θαλασσοκαλλιέργειας προβλεπόταν να αυξηθεί κατά 25 τοις εκατό έως το 2050 και 31 τοις εκατό έως το 2090.

Χωρίς αλλαγή στις τρέχουσες εκπομπές, όταν το ένα τέταρτο της τροφής για τα ψάρια αντικαταστάθηκε με εναλλακτικές, η παραγωγή θαλασσοκαλλιέργειας προβλεπόταν να αυξηθεί κατά 15 τοις εκατό έως το 2050 και 4 τοις εκατό έως το 2090. Όταν το ήμισυ της τροφής αντικαταστάθηκε και στα δύο κλιματικά σενάρια, τα ποσοστά αυξήθηκαν.

Η συγκεκριμένη μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη διαφοροποίησης της ανάπτυξης της θαλάσσιας καλλιέργειας από την τρέχουσα εστίαση στα ψάρια.

Η προσαρμοσμένη στο κλίμα θαλασσοκαλλιέργεια θα περιλαμβάνει είδη που δεν εξαρτώνται από ιχθυάλευρα και ιχθυέλαιο, όπως οστρακοειδή ή φύκια, ή εκείνα που μπορούν να χρησιμοποιούν ζωοτροφές που δεν βασίζονται σε ψάρια. Η εκτροφή αυτών των ειδών γενικά βοηθά στη μείωση της έκθεσης της εκτροφής θαλασσινών στους κλιματικούς κινδύνους.

Ενώ υπάρχει ενθουσιασμός για τη θαλασσοκαλλιέργεια των ωκεανών που συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής θαλασσινών, η μελέτη δείχνει ότι εάν οι άνθρωποι δεν δράσουν κατά της κλιματικής αλλαγής, αυτός ο ενθουσιασμός θα μετριαστεί. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τα πάντα, συμπεριλαμβανομένων πτυχών της καλλιέργειας θαλασσινών που δεν είχαν μελετηθεί  προηγουμένως.